Een timide kapelaan, die dagelijks discussieert met zijn engelbewaarder en zichzelf de herdershond van zijn baas, pastoor Bonhomme, noemt. Wie haalt het in zijn hoofd om daarover een tv-serie van zestien delen te maken? En dat ook nog in 1978, wanneer de kerken amper nog bezoekers over de vloer krijgen, pastoors steeds vaker alleen in carnavalsoptochten te zien zijn en iedereen vol vuur achter Marx, Stones of Cruyff aanloopt.
Toch was de KRO-serie Dagboek van een herdershond meteen al na zijn eerste aflevering op 16 januari 1978 een doorslaand succes. Zes miljoen kijkers kropen wekelijks voor de buis om naar de avonturen van de verlegen kapelaan Erik Odekerke te kijken in het Zuid-Limburg van 1914. Ook in Duitsland, Zuid-Afrika en Finland keken ze graag naar de Herdershond met de zachte g.
Fine fleur
De KRO zond de serie tussen 16 januari 1978 en 29 januari 1980 uit. Ze was gebaseerd op de trilogie Kroniek eener parochie van de Limburgse priester-schrijver Jacques Schreurs en werd geregisseerd door Willy van Hemert. Die kende Schreurs nog uit zijn studententijd aan het seminarie. Van Hemert had in de jaren zeventig al grote successen behaald met De Glazen Stad, De Kleine Waarheid en Bartje, die hij voor de NCRV had gemaakt. Zenuwachtig door deze NCRV-successen en door de opkomst van de nieuwe zender, de Evangelische Omroep, gaf de KRO Van Hemert opdracht om een serie te maken, die duidelijk rooms-katholiek geurde en kleurde. In de boeken van zijn vriend Schreurs kreeg Van Hemert het allemaal op een presenteerblaadje. In Joop van den Ende had hij een producent die wist hoe je de massa in de ziel kon raken. Eijsden leverde de prachtige dorpsplaatjes. Geleen was met zijn opkomende mijnindustrie de perfecte locatie voor een conflict tussen traditie en moderniteit. En de hoofdpersoon kapelaan Erik Odekerke wekte met zijn jeugdige onhandigheid voldoende stof voor sympathie, ergernis en spanning: allemaal gevoelens waarvoor de ontroerde kijker graag de zakdoek tevoorschijn haalde.
De grote tegenpool van de jonge kapelaan Odekerke was pastoor Bonhomme, met wie Odekerke een stroeve relatie onderhield. Toen Odekerke ook nog een bijbelles uit de hand liet lopen, had hij het ook verknoeid bij schoolhoofd
Bongaerts. Hulp in zijn moeilijke omgang met het dorp en zijn conservatieve elite vond hij bij kapelaan Paulus uit een naburig dorp. Maar de onzekere kapelaan werd vooral overeind gehouden door zijn engelbewaarder, die hem met humor, plaagstootjes en tips door de problemen loodste. Natuurlijk liep er ook een Eva door de serie. De kapelaan raakte bevriend met de mooie Miete van der Schoor. Zijn meer dan vriendschappelijke gevoelens voor Miete brachten de kapelaan van zijn stuk en zorgden voor overuren voor de engelbewaarder. Intussen roddelde het dorp lekker door over de kapelaan en 'zijn lief'. Prachtig drama, natuurlijk, met veel 'snikmomenten' en 'meeleef- scènes'. Zelfs de beroeps-tv-kijkers waren onder de indruk. In 1978 won 'de Herdershond' de Gouden Televizier-Ring.
Maar het waren niet zozeer de schilderachtige Limburgse decors en de verhaallijn, die deze serie tot zo'n groot succes maakten. De acteurs tilden deze roomse tv-reeks naar een ongekend hoog niveau. De fine fleur van de Nederlandse acteurswereld was afgereisd naar Zuid-Limburg voor een rol. Ko van Dijk als boer Bonte, Jan Teulings als Severinus van de Schoor, Joop Doderer, Hella Faassen, Guus Hermus, Johan te Slaa, Jeanne Verstraete en de jonge talenten Jo de Meyere als kapelaan Odekerke, Bruni Heinke als Miete van der Schoor en Renée Soutendijk als Klaasje Weenink. Het is heel wat anders dan wat nu in Goede Tijden, Slechte Tijden amper twee zinnen uit de strot kan krijgen.
Met 'reli-drama' trek je nu geen volle huiskamers meer. Maar alleen al door het prachtige spel van Ko van Dijk en Kees Brusse blijft het een genoegen om de dvd's van de Herdershond nog eens te bekijken. En dat is het natuurlijk ook voor de collega, die nog steeds beretrots is op zijn rol in het 'volk van Eijsden' die krap twee seconden lang was.
Gepubliceerd op: 18.01.10 06:00
Geen opmerkingen:
Een reactie posten